W tych okolicach śpią niedźwiedzie. Jak nie wybudzić ich z zimowego snu? Na to lepiej uważać

– Wbrew obiegowej opinii, niedźwiedzie nie hibernują, a jedynie zapadają w letarg. W polskich warunkach wielkie drapieżniki przesypiają mniej więcej 3 miesiące. Jego schronieniem są pieczary, gęste zarośla lub wykroty. W okresie snu zimowego niedźwiedź traci nawet 200 kg masy ciała, więc wiosną musi intensywnie uzupełniać zapasy energetyczne – podaje National Geographic.

Mimo drzemki niedźwiedzie wybudzają się od grudnia do lutego, ponieważ na ten czas przypada ich okres rozrodczy. Małe niedźwiadki wychodzą jednak na świat zewnętrzny dopiero wiosną.

Niektóre zwierzęta, na przykład niedźwiedzie, nietoperze czy susły, zapadają w sen zimowy, aby przetrwać chudsze w przyrodzie czasy. Zwierzęta spędzają w czasie uśpienia od kilku tygodni do kilku miesięcy, a stan bezczynności pomaga im oszczędzać energię.

– Precyzyjne daty hibernacji trudno jednoznacznie określić, bo zależą one od gatunku i warunków pogodowych. Generalnie im jest cieplej, tym sen zimowy trwa krócej. Wówczas zwierzęta później kładą się do snu oraz wcześniej wstają. Wcale nie musi to być korzystne, bo to trochę jak u ludzi – chociaż to daleka analogia - dobry sen jest podstawą dalszej egzystencji – tłumaczy prof. dr hab. Piotr Tryjanowski, kierownik Katedry Zoologii Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu.

Hibernacja charakteryzuje się:

• powolnym oddychaniem,
• spowolnionym tętnem,
• niską temperaturą ciała,
• wolniejszym metabolizmem.

Zazwyczaj zwierzęta hibernują, aby poradzić sobie z miesiącami, w których brakuje pożywienia. Zgromadzona tkanka tłuszczowa z wcześniejszych miesięcy daje organizmowi energię wystarczającą do przetrwania okresu hibernacji. Jest to tzw. proces termoregulacji organizmu.

W Polsce spotkamy jednego niedźwiedzia, brunatnego (Ursus arctos). To przy okazji największy drapieżnik lądowy w całej Europie.
Niedźwiedzie na stałe występuję obecnie jedynie w Karpatach. Ma trzy stałe obszary występowania, są to:

• Bieszczady, Beskid Niski, Beskid Sądecki i Gorce,
• Tatry,
• Beskid Śląski i Żywiecki.

- Dorosły samiec niedźwiedzia może osiągać ciężar nawet 300 kg, a samica 150 kg. Mimo imponujących rozmiarów nie mają naturalnych wrogów. Największe zagrożenie stanowi dla nich człowiek. W poszukiwaniu pokarmu penetruje śmietniki, kompostowniki oraz miejsca dokarmiania zwierząt kopytnych. Aby dostać się do miodu i larw pszczół, potrafi niszczyć ule i całe pasieki – wyjaśnia WWF Polska.

Miejsce zimowego noclegu niedźwiedzia to gawra, którą wcale nie jest tak łatwo znaleźć. Na pewno są to wyższe partie górskich lasów.

Gawrą może być dół w ziemi, czy dziupla dużego drzewa. Zimą dobrze jest poruszać się tylko wyznaczonymi ścieżkami, ponieważ możemy natknąć się na taką gawrę. - O tym, że mamy do czynienia z takim miejscem czasami dowiadujemy się po fakcie, gdy niedźwiedź zostaje spłoszony. Najczęściej do sytuacji takich dochodzi przez osoby szukające poroża jeleni, które te zwierzęta gubią od stycznia, lub turystów wchodzących głęboko w las w rzadziej uczęszczane tereny – tłumaczy WWF Polska.

Taki wybudzony niedźwiedź może stanowić dla nas śmiertelne zagrożenie, ponieważ samica będzie broniła swoich młodych. Przy okazji niedźwiedzie wyruszą do ludzkich siedlisk w poszukiwaniu pożywienia, a powrót do snu nie jest już taki łatwy, co może skończyć się dla niedźwiedzia tragicznie.

WWF Polska przygotowała poradnik. Jak zachowywać się, kiedy znajdziemy się w miejscach, w których mogą właśnie spać niedźwiedzie. Należy pamiętać o tym, żeby:

• trzymać się wyznaczonych szlaków i nigdy z ich nie zbaczać, zwłaszcza w wyższych partiach gór,
• zachowywać się cicho,
• psa koniecznie trzymać na smyczy,
• zachować niezbędną ostrożność.

- Jak rozpoznać, że w okolicy mogą żyć niedźwiedzie? Prawdę powiedzą nam… drzewa. Te, które mają dość duże dziury, mogą świadczyć nie o zrywce, a o obecności drapieżników. Początkowo może wyglądać to jak dziupla, ale nieregularny kształt wskazuje na oderwanie części kory przez dużego osobnika – alarmuje Katarzyna Zawada w swoim artykule dla Strefy Agro.