Smog w Nowej Soli. Łatwo się domyślić, co jest przyczyną rakotwórczego powietrza w mieście

Kiedy Polski Alarm Smogowy przedstawił dane na temat miast w Polsce, w których jest najbardziej rakotwórcze powietrze, okazało się, że w województwie lubuskim, to Nowa Sól znalazła się na pierwszym miejscu. Wiemy, co jest głównym powodem takiego stanu.
Nowa Sól znalazła się na szóstym miejscu w rankingu miejscowości z najbardziej rakotwórczym powietrzem. Odnotowano za 2019 rok siedem razy przekroczone stężenie benzo(a)pirenu).

– Pokazano zestawienia w postaci infografik przygotowanych na podstawie naszych danych, Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska. Wskazano na wysoką wartość benzo(a)pirenu, którą wyliczyliśmy na podstawie rocznych badań prowadzonych przy użyciu mobilnej stacji monitoringu powietrza w Nowej Soli – uzupełnia Przemysław Susek, naczelnik Regionalnego Wydziału Monitoringu Środowiska w Zielonej Górze w Głównym Inspektoracie Ochrony Środowiska.
Fatalne wyniki dla Nowej Soli nie były zaskoczeniem w inspektoracie. Właśnie dlatego w tym mieście w 2019 roku stała mobilna stacja. Z wcześniejszych badań i modelowania matematycznego wynikało, że nieciekawie może tutaj wyglądać powietrze i to się niestety potwierdziło.

Stacja stała przy ul. Tadeusza Kościuszki na terenie Szkoły Podstawowej nr 6, na dużym placu, dookoła którego nie ma domków jednorodzinnych czy kamienic opalanych węglem, w znacznej odległości od drogi. – Jest to znaczące z punktu widzenia wiarygodności danych, które są reprezentatywne dla całego miasta. Niestety, Nowa Sól ma problem z jakością powietrza – przyznaje nasz rozmówca.
GIOŚ planuje wrócić w przyszłym roku do badań powietrza w Nowej Soli, ale już nie przy użyciu tej samej stacji. Ustawione zostaną stanowiska do badania wskaźników, które wyszły niekorzystnie.

Zbadamy powietrze m.in. pod kątem występowania pyłów zawieszonych PM2,5 oraz PM10 i zawartych w nich metali ciężkich i benzo(a)pirenu. Miejmy nadzieję, że sytuacja się poprawi – liczy naczelnik Susek. I zaznacza, że Nowa Sól nie jest jedyną miejscowością, która wypada niekorzystnie, jeśli chodzi o wstępne wyniki i modelowanie matematyczne. Na przykład Świebodzin, gdzie obecnie stoi stacja mobilna, też niestety wypada niekorzystnie.

Naczelnik Regionalnego Wydziału Monitoringu Środowiska w Zielonej Górze przyznaje, że powodem wysokich wartości niebezpiecznych dla zdrowia składników powietrza, szczególnie benzo(a)pirenu jest tzw. niska emisja, a w szczególności indywidualne opalanie w piecach. – To ok. 90 proc wielkości emisji tego zanieczyszczenia. Skoro te wartości są takie duże, to w pierwszej kolejności samorząd powinien się zająć ograniczeniem tej emisji, czyli eliminowaniem kopciuchów z miasta poprzez różne narzędzia finansowe jak np. dopłaty, które są formą wsparcia mieszkańców do wymiany pieców. Możliwy jest udział w lokalnych, wojewódzkich, lub centralnych programach antysmogowych.
Jak walczyć o czyste powietrze w mieście? Przemysław Susek przypomina, że możliwe są środki represyjne dla mieszkańców. Można przy pomocy straży miejskiej weryfikować, czy ktoś nie spala w piecu rzeczy, które nie powinny się w nim znaleźć. I w przypadku wykrycia takiego stanu, karać mandatami.

Trzeba pamiętać, że mieszkańców województwa lubuskiego, poza Zieloną Górą i Gorzowem Wlkp. od 2027 roku będzie obowiązywała uchwała antysmogowa. Nie wolno będzie ogrzewać mieszkań indywidualnie przy użyciu pieców gorszych niż 5 klasa. To też jest wymóg, który narzuca podejmowanie konkretnych działań - podkreśla naczelnik.

Ekspert podpowiada różne formy edukacji, takie jak strona internetowa prezentująca wyniki badań jakości powietrza, czy plansze informujące o wynikach badań, takie jak te w Zielonej Górze i Żarach.
– Tam, gdzie są stacje badań jakości powietrza, można prezentować ich wyniki w ogólnodostępnych miejscach, to też ma charakter edukacyjny. Można na miejskich stronach umieszczać odnośniki do naszych wyników – wskazuje nasz rozmówca formy dotarcia do mieszkańców z wiedzą o tym, co źle wpływa na jakość powietrza. – Ważna jest też dbałość o planowanie przestrzenne. Jednym z powodów występowania wysokich stężeń, niestety jest to, że miasta są mocno zabudowane, a ruch samochodowy jest coraz większy. Brakuje zieleni, naturalnych korytarzy, gdzie powietrze może się swobodnie przemieszczać. A tam, gdzie to jest możliwe, wskazane jest rozwijanie sieci ciepłowniczej, bądź gazowej, termomodernizacja domów oraz korzystanie z alternatywnych źródeł energii.

Przed weekendem prezydent Jacek Milewski razem z naczelniczką wydziału gospodarki komunalnej i ochrony środowiska Beatą Pietrzykowską i komendantem straży miejskiej Dariuszem Rączkowskim analizowali raport Polskiego Alarmu Smogowego.

W tym raporcie nasze miasto zajęło niestety niechlubną pozycję - przyznaje Ewa Batko, rzecznik prasowa Urzędu Miejskiego. - Prezydent wydał polecenie komendantowi zdecydowanego zwiększenia przez strażników do końca sezonu grzewczego liczby kontroli w tym zakresie (szczególnie w godzinach 16 – 22).

Ustalono, że przy pierwszych kontrolach w przypadku stwierdzenia nieprawidłowości strażnicy mają stosować pouczenie, przy recydywie w przypadku ewentualnej rekontroli mieszkańcy mają być już karani mandatami. Straż ma także składać comiesięczne raporty z przeprowadzonych kontroli.
Przypomnijmy, w przyszłym roku miasto planuje realizację projektu wymiany pieców w 100 mieszkaniach komunalnych, wytypowanych przez Zakład Usług Mieszkaniowych.

Benzo(a)piren jest jednym z najbardziej toksycznych składników smogu - mgły zawierającej zanieczyszczenia powietrza. Benzo(a)piren gromadzi się w organizmie i może powodować raka, upośledzać płodność i działać szkodliwie na dziecko w łonie matki.
Źródło definicji: poradnikzdrowie.pl

Czytaj też:Razem przeciw smogowi. Program EKOlogiczni w biznesie. Firmy i instytucje oszczędzają, prąd, wodę,... papierowe ręczniki

Polskę zalewają stare graty na kołach. 35 procent naszych samochodów ma więcej niż 20 lat

Zobacz też: "Po dwóch latach tylko 27 proc. wykonanego planu". Polski Alarm Smogowy zaniepokojony tempem wymiany starych pieców

Źródło: TVN 24